Menu
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası
Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu

Elmlər doktorları

Abid Həmid oğlu Tahirli

06-04-2022 [ 10:20 ] [ oxunub:396 ]
printerA+ | A-

Anadan olduğu yer                        Azərbaycan Respublikası, Qəbələ rayonu

Təvəllüdü                                                     30.XI.1955

Bitirdiyi ali təhsil müəssisəsi               S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti (indiki BDU)
 

Əsas iş yeri və ünvanı                 Nizami Gəncəvi ad. Ədəbiyyat İnstitutu, AZ1073, Bakı ş., Hüseyn avid prospekti, 117

Vəzifəsi                                        Baş elmi işçi

Xidməti tel.                                  (994 12)

Mobil tel.                                      (994 51) 9078036

Ev tel.                                            (994 12)

Elektron poçtu                            abidtahirli@gmail.com

Əsas elmi nailiyyətləri

  1. Azərbaycan mühacirəti (Bakı, «Tural-Ə» nəşriyyatı, 2001, 344 səh.).
  2. Sözlə yarananlar, sözü yaşadanlar (Bakı, «Əbilov Zeynalov və qardaşları» nəşriyyatı, 2001, 308 səh.).
  3. Azərbaycan mühacirət mətbuatı, I hissə (Bakı, «QAPP Poliqraf» nəşriyyatı, 2002, 158 səh.).
  4. Deyilən söz yadigardır (Bakı, «Azərbaycan» nəşriyyatı, 2003, 78 səh.).
  5. Azərbaycan mühacirət mətbuatı, II hissə (Bakı, «Ozan» nəşriyyatı, 2003, 258 səh.).
  6. İlyas Əfəndiyevin publisistikası (Bakı, «Elm» nəşriyyatı, 2005, 68 səh.).
  7. «Azərbaycan mühacirət mətbuatında publisistika (1921-1991) (Bakı, «CBS» nəşriyyatı, 2005, 528 səh.).
  8. Fırtınalar qoynunda (Bakı, «Ozan» nəşriyyatı, 2006, 156 səh.).
  9. Azərbaycan mühacirət mətbuatı (1921-1991) (məlumat-soraq kitabı. «Çinar-çap» nəşriyyatı, 2007, 181 səh.).
  10. İdrak işığında (Bakı, «Ozan» nəşriyyatı, 2010, 375 səh.).
  11. Bütün türklərin tərcümanı ( Bakı, “Ozan” nəşriyyatı, 2011, 240 səh).
  12. Bütün türklərin tərcümanı (təkrar və təkmilləşdirilmiş nəşr. Bakı, “Ozan” nəşriyyatı, 2012, 312 səh).
  13. Məktəb: tariximiz, taleyimiz.14. İsmail Gaspıralı Dünyası,  İsmail Gaspıralı Dehası.( İstanbul, İleri yayın evi, 2014, 224 səh. ).
  14. Mətbuat: millətin dili, gücü və güzgüsü. ( Bakı. “Elm və Təhsil”, 2017, 696 səh.)
  15. Generalın qayıdışı. (Bakı, “Elm və təhsil” nəşriyyatı, 2019. 216 səh.).
  16. Ceyhun Hacıbəylinin həyat və yaradıcılıq yolu. Bakı, "Elm və təhsil", 2019, 344 səh.

Tərtib etdiyi kitablar

  1. C.Hacıbəyli. Hacı Kərim (povest, rus dilində, Bakı, Azərnəşr, 1995).
  2. Sən həmişə mənimləsən (Xalq yazıçısı İlyas Əfəndiyev haqqında xatirələr, Bakı, «Gənclik» nəşriyyatı, 1999, şair-publisist Dilsuzla birlikdə).
  3. «Dədə Qorqud aliliyi» məqalələr toplusu (Bakı, «Sultan-qrafiks» nəşriyyatı, 1999).
  4. «Dədə Qorqud» rəsmlərdə (illüstrasiyalı nəşr, Bakı, 1999).

Redaktorluğu ilə buraxılan kitablar

  1. Elçin. Şəxsiyyət və istedad (C.Cabbarlı haqqında, Bakı).
  2. Professor Əmir Həbibzadə – 85 (Bakı, 2001, BDU nəşriyyatı).
  3. «Dədə Qorqud» bülleteni (Bakı, 1999).
  4. Aygün Məcidova. Dəryadan damlalar (Bakı, 2009, “Çaşıoğlu” nəşriyyatı, 360 səh.).
  5. Nikpur Cabbarlı. Elçin və Azərbaycan mühacirətşünaslığının problemləri (Bakı, 2014,” Təhsil”, 96 səh.)
  6. Səyyaf İsmayılov. Zəhmətlə yaşanan illər (fəlsəfə doktoru S. İsmayılov özünün həyat və fəaliyyətindən bəhs edir). Bakı, 2017, “Elm və təhsil” nəşriyyatı, 280 səh.

                                                                          Elmi əsərlərinin adları

  1. “Kitabi Dədə Qorqud” dastanının tədqiqində uğurlu addım. «Dədə Qorqud» məqalələr toplusu (Bakı, «Sultan-qrafiks» nəşriyyatı, 1999).
  2. Söz və sənətkar qüdrəti haqqında düşüncələr. “Mars” ədəbi-bədii,elmi, publisistik jurnal, №3-4, 2003.
  3. Azərbaycan mühacirət jurnalistikası. «Bakı Universitetinin xəbərləri»(Humanitar elmlər seriyası) № 1, 2002, səh.218-225.
  4. Erməni terrorçularına bəraət verən məhkəmələr. «Bakı Universitetininxəbərləri» (Humanitar elmlər seriyası) № 2, 2004.
  5. Cənubi Azərbaycan mətbuatının tədqiqi: problemlər, vəzifələr. «BakıUniversitetinin xəbərləri» (Humanitar elmlər seriyası) № 1, 2004.
  6. Mühacirət irsinə dair dəyərli tədqiqat. Pedaqoji Universitetinin xəbərləri.№ 3, 2004.
  7. Ceyhun Hacıbəylinin dini görüşləri. AMEA. Fəlsəfə və siyasi-hüquqitədqiqatlar İnstitutu. «Politologiya» şöbəsi. «Sosial-siyasi problemlər» jurnalı.12-ci buraxılış, 2004.
  8. Rus əsarətinə və bolşevizminə qarşı ideoloji mübarizə mühacirətmətbuatında. «Azərbaycan tarixi muzeyi» toplusu. Bakı, 2004.
  9. Türkəqulun publisistikası. «Qobustan» toplusu. Bakı, № 4, 2004.
  10. «Prometey» jurnalında və «Qafqaz almanaxı»nda Qafqaz birliyi ideyası.«Dil və ədəbiyyat» beynəlxalq elmi – nəzəri jurnal. № 1 (43). Bakı, 2005.
  11. Azərbaycan mühacirət mətbuatı və digər nəşrləri. Ədəbiyyat məcmuəsi.AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun əsərləri. 18-ci cild. Bakı, 2004.
  12. Azərbaycan mühacirət mətbuatı və digər nəşrləri. «Elm və həyat»jurnalı. № 6, 2004.
  13. «Azər» jurnalının mövzusu. «Odlar yurdu» Universitetinin elmi vəpedaqoji xəbərləri. № 12, 2004.
  14. C. Hacıbəylinin publisistikasında xeyriyyəçilik, maarifçilik və məktəbproblemi. «Azərbaycan məktəbi» jurnalı. № 1, 2005.
  15. «Azərbaycan» jurnalı (Münhen).Tədqiqlər. № 4, 2004. AMEA Nəsimiadına Dilçilik İnstitutu. Elm, Bakı.
  16. C. Hacıbəyli folklor-tədqiqatçısı kimi «Dədə Qorqud» elmi-ədəbi toplu,№ 4, 2004. AMEA Folklor İnstitutu.
  17. «Ana dili» qəzeti azərbaycançılıq ideyası uğrunda mübarizə. AMEAXəbərləri. Humanitar elmlər seriyası № 3-4, 2004.
  18. «Birləşik Qafqasya». Bakı Dövlət Universitetinin Xəbərləri. Humanitarelmlər seriyası № 4, 2004.
  19. Söz və sənətkar qüdrəti haqqında düşüncələr. Elçin- zaman səddiniaşmış sənətkar(məqalələr toplusu), Bakı, “Təhsil” nəşriyyatı, 2004, 372 səh.
  20. C. Hacıbəyli publisistikasında mənəviyyat və maarif məsələləri. «İbtidaiməktəb və məktəbəqədər tərbiyə». № 1, 2005.
  21. «Azəri-türk». ADPU Elmi Xəbərləri. № 3, 2004.
  22. A.V. Yurdsevərin publisistikası. Şərqşünaslıq İnstitutu. Elmi araşdırmalar № 3-4, 2004.
  23. «Azərbaycan Yurd Bilgisi». AMEA Dilçilik İnstitutu. Türkologiya. №1-2, 2005
  24. Azadlıq təşnəsi «Dirçəliş XXI əsr», № 84-85. AMEA Dövlət quruculuğu və Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutu.
  25. Mühacir ziyalıların tribunası. «Dirçəliş XXI əsr», № 88-89. AMEA Dövlət Quruculuğu və Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutu.
  26. «İstiqlal» qəzetinin bolşevizmə və Rus imperiyasına qarşı ideoloji mücadiləsi. AMEA-nın Elmi Məruzələri, № 1-cLXI 2005.
  27. Bir daha mühacirət mətbuatının tarixi haqqında. BDU-nun Xəbərləri. Humanitar Elmlər seriyası, № 4, 2007.
  28. Düşündürən və qürur verən “ilk”lər. Minirə Dilbazi. Bakının musiqi həyatı (XIX əsrin ikinci yarısı- XX əsrin əvvəlləri)
  29. Bir səfərin əbədi və ədəbi sədası. «Ulduz», 2008, № 3.
  30. Bir səfərin əbədi və ədəbi sədası. «Dövlət və din», 2009, № 2 (10).
  31. «Asəf Zeynallı» (Nazim Kazımovun eyni adlı monoqrafiyası haqqında).«Qobustan» sənət toplusu, № 2, 2010.
  32. «Mola Nəsrəddin» mühacirətdə. «Azərbaycan dili və ədəbiyyatı tədrisi» jurnalı. Təhsil Nazirliyinin orqanı. № 4, 2009.
  33. “Kaspi” dalğası və Ceyhun Hacıbəyli. Üç əsrin qəzeti. Bakı, “Qanun” nəşriyyatı, 2011, 528 səh.)
  34. «Kaspi» dalğası: dini-mənəvi dəyərlər və Ceyhun Hacıbəyli. «Dövlət və din» toplusu, № 1, yanvar-fevral 2012.
  35. Müqtədir mətbuat xadimi. «Azərbaycan dili və ədəbiyyatı tədrisi» jurnalı. Təhsil Nazirliyinin orqanı. № 1, 2012.
  36. «Azərbaycan yurd bilgisi» jurnalı İsmayıl Qaspiralı haqqında (8 mart – İsmayıl Qaspiralının ad günü münasibəti ilə. Bakı Universitetinin Xəbərləri. Humanitar elmlər seriyası. № 3, 2012.
  37. «Tərcüman» qəzeti: türk dünyasının mətbuat və ictimai fikir tarixindəyeni mərhələ. Təhsil Nazirliyinin «Ali təhsil və cəmiyyət» jurnalı, № 2, 2012.
  38. Sirli , sehrli sətirlər. Haqqın var yaşamağa (M. Araz yaradıcılığı haqqında məqalələr toplusu). Bakı, ”Ol” MMC, 2013, 571 səh.
  39. Rənglərin dili, sehri və sirri. “Qobustan” incəsənət toplusu №3, 2014.
  40. Abay Dağlının “ Okullular” pyesi, AMEA Xəbərlər, Humanitar Elmlər №”,2014.
  41. Can alıb, can verəcək məsələ. AMEA Dilçilik İnstitutu. Türkologiya. № 2,2015 .
  42. İsmayıl Qaspiralı və dil problemi. Mədəniyyət jurnalı, №4, 2015.
  43. İsmayıl Qaspiralının ədəbi –tənqidi görüşləri. “Yıldız” məcmuəsi №3 (231),may-iyun ,2016. Krım Cümhuriyyəti Beynəlxalq münasibətlər və sürgün olunan vətəndaşların işləri üzrə Dövlət Komitəsinin ictimai-siyasi, ədəbi-mədəni məcmuəsi.
  44. Ceyhun Hacıbəyli irsində folklor motivləri. AMEA Folklor İnstitutu. Ceyhun Hacıbəylinin 125 illiyi ilə bağlı elmi sessiyanın materialları. Bakı, 2016., “Elm və təhsil “ nəşriyyatı, 68 səh.
  45. “Xəyal və həqiqətlərin bədii-publisistik təcəssümü.(Ceyhun Hacıbəylinin bir il xəyallarda.. və bütöv bir ömür” memuarı). Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu “Azərbaycan mühacirət ədəbiyyatı: reallıqlar, problemlər, vəzifələr” mövzusunda II Beynəlxalq elmi konfransın materialları. Bakı, 2016-cı il. 10,11oktyabr.
  46. Folklor aşiqi. Ceyhun Hacıbəylinin folklor sahəsində tədqiqatları Ceyhun Hacıbəyli. Portret- oçerk. “Ulduz” jurnalı, noyabr 2016.
  47. Ceyhun Hacıbəylinin bədii yaradıcılığı. AMEA Xəbərlər. Humanitar elmlər №2,2016.
  48. “Tərcüman”- türk dünyasının mətbuat və ictimai fikir tarixində yeni mərhələ.“Kaspi”-maarifçilik meydanı. Bakı, “Zərdabi LTD” MMC, 2016, 650 səh. səh.190-197.
  49. “İstiqlal” qəzeti İsmayıl Qaspiralı haqqında. “Kaspi”-maarifçilik meydanı. Bakı,“Zərdabi LTD” MMC, 2016, 650 səh. səh.198-204.
  50. “Can alıb, can verəcək məsələ”- ortaq dil problemi. “Kaspi”-maarifçilik meydanı. Bakı, “Zərdabi LTD” MMC, 2016, 650 səh. səh. 205-215.
  51. Cəhalətə zərbə- yeni məktəb. “Kaspi”-maarifçilik meydanı. Bakı, “Zərdabi LTD” MMC, 2016, 650 səh. səh. 216.
  52. Səyahət oçerkləri. “Kaspi”-maarifçilik meydanı. Bakı, “Zərdabi LTD” MMC,2016, 650 səh. səh.217-219.
  53. Ceyhun Hacıbəyli publisistikasının səciyyəvi xüsusiyyətləri. . “Kaspi”-maarifçilik meydanı. Bakı, “Zərdabi LTD” MMC, 2016, 650 səh. səh.285-297.2017-ci il
  54. Yeni səsli, yeni imzalı ədəbi qüvvələrin sorağında. “Ulduz” jurnalı, №1, 2017;modern.az, 21yanvar 2017.
  55. Yusif Vəzir Çəmənzəminli Əhməd bəy Ağaoğluna niyə müraciət etmişdi.Azərbaycanlıların və digər türk xalqlarının Əməkdaşlıq Mərkəzinin orqanı. “Birlik”jurnalı №1 (27),2017, səh.36-37.
  56. Əbədi məşəlin ədəbi təcəssümü (Sona Vəliyevanın “İşığa gedən yol” kitabı haqqında). “Bitməyən söz” məqalələr toplusu, Bakı, ”Zərdabi LTD” MMC, 2017,596 səh. səh.477-484.
  57. Xəyal və həqiqətlərin bədii-publisistik təcəssümü. Ceyhun Hacıbəyli. Bir il xəyallarda... və bütöv bir ömür. Bakı, “Təhsil”, 2017,256 səh; səh.5-42.
  58. “Füyuzat”ın iki yazarı haqqında orijinal tədqiqat. AMEA –nın Rəyasət heyətinin “Türkologiya” jurnalı,№3, 2017,səh.94-98.
  59. “Füyuzat”ın iki yazarı haqqında bir inceleme. "Güneyde Kültür" dergisi  (Türkiye, Hatay). Ocak-Haziran 2017 Hatay, səh.31-36
  60. Abay Dağlının “Onlar türklərdi” romanında bolşevizmin və faşizmin ifşası.AMEA, Xəbərlər, Humanitar elmlər №2, 2017, 127-131.
  61. Abay Dağlının “Onlar türklərdi” romanında repressiyanın bədii ittihamı. AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun əsərləri. Ədəbiyyat məcmuəsi, XXXI cild, 2017, səh.92-99.
  62. Abay Dağlı pyeslərinin tədqiqinə dair. Naxçıvan Dövlət Universiteti. Elmi əsərlər. Humanitar elmlər seriyası, №5(86), 2017, səh.110-115; Slavyan Universiteti. Elmi Əsərlər Dil və Ədəbiyyat seriyası,№1, səh.211-215.
  63. “Vətən sevgisi- “Vətən” cəmiyyəti”. “Ulduz” jurnalı, №1, 2018.
  64. Böyük publisistdən nadir inci. ( Mehdi Gəncəli ilə birlikdə).”Mədəniyyət.az”jurnalı №318, səh.71-73, mart-aprel 2018.
  65. Abay Dağlının «Albay» pyesinin ideya-bədii xüsusiyyətləri BDU, Elmi əsərlər,№ 2018, səh 29-36.
  66. Azərbaycan mühacirət dramaturgiyasında Füzuli obrazı. AMEA-nın “Xəbərlər”i №1, 2018, səh.46-51.
  67. Abay Dağlının “Əsir ruhlar” pyesi: totalitarizmin ifşası, demokratiyanın təsdiqi. APİ-nin Xəbərləri,№2, 2018, səh128-132.
  68. Abay Dağlının “Füzuli” pyesi- milli duyğunun mümtaz məhsulu.AMEA Naxçıvan bölməsi. “Xəbərlər”, №1, 2018, səh.153-160.
  69. “Abay Dağlının «Atatürk-cəbhələrdə və Çankayada» pyesi”. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Əlyazmalar İnstitutu, “Azərbaycan əlyazmaları dünya kitabxanalarında” mövzusunda III beynəlxalq elmi konfransının materialları. Bakı,2018-ci il, səh.96-99.
  70. Qəlb və qələmin tükənməyən söz, sənət mücadiləsi (“Ulduz” jurnalının 2018-ci il iyul nömrəsinə bir nəzər), “Ulduz” jurnalı, №8, 2018, səh. 3-8.
  71. Ceyhun Hacıbəylinin həyat və yaradıcılığı. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyinə həsr olunmuş məqalələr toplusu. Tərtib edəni filologiya elmləri doktoru, prof. Vaqif Sultanlı. Bakı, 2018.
  72. “Vətən sevgisi- “Vətən” cəmiyyəti”. “Ulduz” jurnalı, №1, 2018.
  73. Abay Dağlının həyat və yaradıcılığı. “Ulduz” jurnalı, №10,səh.36-40, 2018.
  74. Doğru söz doğrulara acı degil (“Ulduz”un 2019-cu ilin ilk nömrəsi haqqında bəzi qeydlər), səh.3-7
  75. Azərbaycan mühacirət mətbuatında Nəsimi. “Ulduz” jurnalı, №4, səh.21-25.
  76. Mühacirlər Mart qırğını haqqında. 31 Mart tariximizin faciəli səhifəsi (məqalələr toplusu). Bakı, “Elm və təhsil”, 504 səh, səh.85-93.
  77. Ceyhun Hacıbəylinin həyat və yaradıcılığı. “Böyük çöl” III Humanitar Elmlər Forumunun materialları, səh. 260-279, Qazaxstan, Astana, 2018, 670 səh.
  78. Lənkəran Dövlət Universitetinin Elmi Xəbərləri №1. Abay Dağlı pyeslərinin tədqiqinə dair səh. 181-186,2018.
  79. Kıbrıs türkün gözüdür. “Ulduz” jurnalı,№7, iyul. 2020, səh.54-58.
  80. Dərd dili- sözü yandıranda. Kitaba ön söz, səh.3-14; Şöhlət Əfşar.“Dərdnamə” (poema və şeirlər), Bakı, “Nurlar” Nəşriyyat- Poliqrafiya Mərkəzi,2020, 160 səh,
  81. General Polad, polad general. modern.az, 16.07.2020.
  82. Milli tariximizin şanlı səhifəsi (15 Sentyabr münasibətilə). “525-ci qəzet”.15.09.20 
  83. Dərd dili- sözü yandıranda. Kitaba ön söz, səh.3-14; Şöhlət Əfşar.“Dərdnamə” (poema və şeirlər), Bakı, “Nurlar” Nəşriyyat- Poliqrafiya Mərkəzi,2020, 160 səh; yenises.az, 21.10.2020; “525-ci qəzet” 29.10.20.

Pedaqoji fəaliyyəti

Bakı Dövlət Universiteti b/m, Lənkəran Dövlət Universiteti – professor, Azərbaycan mühacirət ədəbiyyatı, Azərbaycan mühacirət mətbuatı

Digər fəaliyyəti 

Azərbaycan Jurnalistlər İttifaqının (Birliyinin) üzvü (1980)

Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının (Birliyinin) üzvü (1995)

Lənkəran Dövlət Universitetinin  “Elmi əsərlər”i redaksiya heyətinin üzvü

Təltif və mükafatları

1.Həsən bəy Zərdabi mükafatı

2. Cəlil Məmmədquluzadə mükafatı

3. “Qızıl kəlmə “mükafatı

4. “Nizami Gəncəvi” döş nişanı

5. "Dövlət qulluğunda fərqlənməyə görə" medalı 

 

 

 

FOTO QALEREYA