Muhammad Fuzuli. His Life and Work
Executor: Fuzuli Studies Sector of the Nizami Ganjavi Institute of Literature of the Azerbaijan National Academy of Sciences. Collective.
Topic: The Life and Work of Muhammad Fuzuli
As one of the tasks arising from the Decree of the President of the Republic of Azerbaijan on the celebration of the 530th anniversary of the great Azerbaijani poet Muhammad Fuzuli, the monograph “Muhammad Fuzuli: His Life and Work” prepared by the Fuzuli Studies Sector of the Nizami Ganjavi Institute of Literature of the Azerbaijan National Academy of Sciences attracts attention as a logical conclusion of the work done so far in this field. This monograph is the first fundamental scientific research work that fully covers the life and work of Muhammad Fuzuli.
The monograph, consisting of ten chapters, examines Fuzuli’s period, environment, and life in a broad, systematic, and comprehensive manner based on existing materials. The poet's rich literary heritage, written in Azerbaijani, Persian, and Arabic, is studied and analyzed in detail in terms of its ideological and artistic characteristics, form and content characteristics, and theoretical and philosophical sources.
Monoqrafiyada dövrünün tanınmış adamlarına ünvanladığı məktublar və divanlarının dibaçələri, Azərbaycan və fars dillərində yazdığı divanlar, üç dildə qələmə alınmış qəsidələr divanı, Azərbaycan epik şeiri tarixində xüsusi mərhələ təşkil edən poemaları, bədii nəsr əsərləri, bədii tərcümə yaradıcılığı, eləcə də fəlsəfi görüşlərini əks etdirən “Mətləül-etiqad” traktatı ayrıca tədqiqata cəlb olunmaqla Füzuli şəxsiyyətinin bütövlüyü və mükəmməlliyi üzə çıxarılır. Bundan başqa, Füzulinin özünəqədərki klassik Şərq şairlərindən bəhrələnmə səviyyəsi və özündən sonrakı şairlərə təsiri, dünyanın müxtəlif yerlərində: ingilis, alman, ərəb, rus, polyak şərqşünaslığında, eləcə də Türkiyə, Özbəkistan, İran və b. ölkələrdə füzulişünaslıq sahəsində görülən işlər, aparılmış tədqiqatlar təqdim edilərək onlara münasibət bildirilir. Azərbaycan füzulişünaslığının, Füzuli əsərlərinin nəşri ilə bağlı qarşıda duran bir sıra vacib məsələlər müəyyənləşdirilir.
Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı: tarixi təcrübəsi və müasir istiqamətləri”
İcraçı: Filologiya elmləri doktoru, dosent Elnarə Akimova
Mövzu: Çağdaş humanitar fikrin kontekstində Azərbaycan uşaq ədəbiyyatının tarixi təcrübəsi – təşəkkülü, yaranması və inkişafı
Tədqiqatda çağdaş humanitar fikrin kontekstində Azərbaycan uşaq ədəbiyyatının tarixi təcrübəsi – təşəkkülü, yaranması və inkişafı ümumiləşdirilir. “Uşaq ədəbiyyatı: tarixdən çağdaşlığa”, “Klassika modern işığında”, “Uşaq mətnləri diskurs kimi”, “Uşaq ədəbiyyatında müharibə və zəfər duyğuları”, “Dərsliklərin vəziyyəti: problemlər, qayğılar”, “Müsahibələr: analitik müstəvidə”, “Müzakirə saatı: söhbətlər, düşüncələr”, “Uşaq ədəbiyyatında imzalar” adlı bölmələrdə sistemləşdirilən mətnlərdə uşaq ədəbiyyatının müasir istiqamətləri ilə bağlı dəyərləndirmə aparılır, müxtəlif uşaq ədəbiyyatı nümunələrinin poetikası, üslub və növ zənginliyi nəzəri analizə cəlb olunur, habelə uşaq ədəbiyyatının Zəfər tariximizdən sonrakı inkişaf meyilləri tədqiqat predmetinə çevrilir.
“Yeni Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi oçerkləri”
İcraçı: Fil.e.d. Rəhim Əliyev
Mövzu: Üç cildlik anadilli Azərbayan ədəbiyyatı tarixi oçerkləri layihəsinin üçüncü cildi
Tənqidçi, filologiya elmləri doktoru Rəhim Əliyevin “Yeni Azərbaycan ədəbiyyatı oçerkləri (1813-2023)” kitabı strukturu, elmi konsepsiyası, milli ədəbiyyat tarixinə baxış tendensiyası baxımından fərqlənir. XIX-XX əsr ədəbiyyatını ehtiva edən 11 fəsildən ibarət kitabda Rəhim Əliyev tənqidçi mövqeyindən çıxış edərək tarixi-ədəbi hadisələr, bir-birinə zidd dövrlərin tarixi, siyasi tehdensiyasına, sovet dövrü ayrı-ayrı yazıçı və tənqidçilərin mövqeyinə, yeni üslub və cərəyanların formalaşma mərhələlərinə nəzər yetirir, oçerklərin elmi konsepsiyasından irəli gələrək obyektiv, şablonlardan kənar milli ədəbiyyat tarixini yaratmaq trayoktoriyasını təqdim edir. Kitabda müstəqillik dövrü ədəbiyyatının özəlliyi, tənqidin ədəbi dəyərlərə əks mövqeyi məsələləri də geniş şərh olunur.
