Menu
Azerbaijan National Academy of Sciences
Institute of Literature named after Nizami Ganjavi

SEARCHES. INVESTIGATIONS

The name of the flower - Vislava Szymborska - Javanshir Yusifli

26-12-2023 [ 12:09 ] [ read:45 ]
printerA+ | A-
104073

In the 20th century, Polish poetry went through ups and downs, and made a number of poetic signatures that, as they say, "changed the place of stones" in world poetry. In this sense, i.e., in the context of modern literature, the "dust" of the path they have taken, along with very important elements, is included in the ordinary poem of each of them. Dust... that is, ideological confusion, trying to write in their own language, not in English, French, Italian, even though they live abroad, and the sufferings and troubles they suffer from this. Vislava Szymborska wrote her poems in very simple words, but in the ensemble, this simplicity turned into a fascinating scene. The path she passed left deep furrows in her poetry, but this beautiful woman did not allow the politics that hurt everyone in the world, especially in Poland, to interfere with her poetry: "I only write about people and life. Nothing else." In the Foreword to her book The Fair of Miracles, Czeslaw Milosz wrote: "Szymborska's poetry is very cruel and brutal... comparisons with the despairing visions of Samuel Beckett and Philip Larkin are apt. However, unlike them, Szymborska offers a world in which one can breathe." does." This is the main thing. Breath. As messy and complex as Milosz's poetics is, this world is simpler in Szymborska, while Szymborska spent a very important part of her life learning from Milosz. To learn is not to find the way for anyone, but to discover your own way.

Отправить отзыв
Боковые панели

Yuxarıda dediyimiz kimi, hər bir şeirində bəlkə də uydurduğu birisiylə adi söhbətə başlayır (belə deyim: bir nəfər üçün yazmaq...). Bu sözlərin poetik arsenaldakı sinonimləri sehrli nəsnələrdir. Bütöv mətnin qurulmasında bu sehr öz işini görür. İlk dəfə bir fransız jurnalında şeirlərini və haqqında yazını oxuyanda təsəvvürümdə nələrsə dəyişmişdi və öz-özümə demişdim: "Şimborska bəlkə bir gül adıdır..." Necə ki Xan qızı Natəvan elə gül adıdır. İndi də elə zənn edirəm.

Qadın poeziyasında "ton vermək" məsələsi var, həm də qəfildən, ani bir hərəkətlə, bütün poetik stixiyaya. Natəvan haqqında Firudin bəy Köçərli elə belə də yazmışdı: "Xüsusən, Qarabağ şairləri nəhəng qartallar kimi Şuşa dağlarının poetik zirvəsində məskən salaraq, öz fövqlərindən poeziyaya ton vermişlər. Xurşidbanu Natəvan da bu şairlərdəndir".

Şimborska şeirlərinin poetikasında bu cəhət çox güclüdür. Adi sözləri, adi, gündəlik qayğılarla bağlı söhbəti yüksək ədəbi kriteriyaya çevrimək.

Bir şeiri var: "İlk baxışdan sevgi". Nə deyir?

 

Hər ikisi

əmin oldu ki, qəfil yaxalanıblar...

Əminlik, bilirsiniz, çox gözəldir,

Ancaq nəyisə,

Çox munis bir şeyi bilməmək

daha gözəldir...

 

Bilirdilər ki, əvvəllər aralarında

            heç nə olmayıb -

Yel ötməyib, ün keçməyib,

Bəs onda küçələr,

            pilləkənlər, dəhlizlər nə deyir? -

Bəlkə milyon dəfə bir-birinin yanından

            səssizcə keçiblər?

 

Onlardan soruşmaq istərdim:

yadlarına düşmürsə,

bəlkə hansısa, fırlanan qapıda

üz-üzə gəliblər?

Bəlkə izdiham içində biri

            "bağışlayın" deyib o birinə,

bəlkə kimsə dəstəyi qaldırıb:

"bağışlayın, səhv düşüb" deyib?

Cavabı bilmirəm...

Onlar da xatırlamır.

 

Hə, şans oynamış onlarla

artıq neçə ildi.

Hələ tale olmağa hazır deyilmiş bu şans

gah onları yaxınlaşdırmış, gah da,

ayrımış bir-birindən,

yollarını bağlamış,

sonra qəhqəhə çəkərək,

hərəsini bir dərə dibinə atmış.

 

İşarələr vardı,

siqnallar vardı,

oxuya bilməsələr də.

Ya da keçən çərşənbə axşamı,

hansısa, ağacdan düşən yarpaq qızın çiynindən

oğlanın çiyninə qonub çırpınmışdı,

ürək döyüntüsütək.

Nəsə düşdü yerə, top idimi?

sonra itdi,

Kim bilir, bəlkə uşaqlığın meşəsiydi o yer...

OTHER NEWS