Çağdaş ədəbiyyatımızın görkəmli nümayəndəsi, istedadlı nasir və dramaturq, kino rejissoru, Respublikanın Xalq yazıçısı Anar milyonlarla oxucu ürəyinə yol tapa bilmiş sənətkarlardan biridir. Keçən əsrin 60-cı illərindən sənətə gələn yazıçı ədəbiyyatımıza yeni bir ab-hava gətirmiş, müasirlərimizin zəngin daxili aləmini yüksək bədii formada qələmə almış, yaratdığı çoxsaylı əsərləri vasitəsilə milli və bəşəri ideyaların təbliğatçısına çevrilmişdir. Xalq yazıçıları Rəsul Rza və Nigar xanım Rəfibəyli poetik ocağının yetirməsi olan Anar bu ailənin layiqli övladı kimi öz valideynlərinin ədəbi estafetini uğurla davam etdirir. Yazıçının «Sizsiz» monumental əsəri bu ədəbi məktəbin, ailədə sevginin, övlad-valideyn münasibətlərinin ən gözəl nümunəsidir.
Anarın çoxsahəli yaradıcılığında üç maraqlı cəhəti qeyd etmək istərdim: xalqımızın qəhrəmanlıq dastanı olan «Kitabi dədə Qorqud» ideyalarının geniş oxucu kütləsi arasında yayılması; musiqi mədəniyyətimizi dünya arenasına çıxarmış böyük sənətkar Ü.Hacıbəyovun fəaliyyətinin bədiiləşdirilməsi və nəhayət, əvəzsiz satira ustası, üzünü təkcə Azərbaycana deyil, bütün Şərq əhlinə tutaraq «Sizi deyib gəlmişəm» çağırışı ilə müraciət edən, müdrik söz ustası Mirzə Cəlil ədəbi məktəbindən bəhrələnməsi. Düzdür yuxarıda qeyd etdiyimiz hər üç mövzu demək olar ki, bütün Azərbaycan ədəbi yaradıcılıq mühitinə tanışdır. Sadəcə tərəddüd etmədən Anar yaradıcılığının bu mövzuların üzərinə parlaq bir işıq saldığını, yeni bədii təravət gətirdiyini söyləyə bilərik.
Bu bədii təravət həm də yazıçının yaradıcılığındakı maraqlı qadın obrazları, qadın problemlərilə əlaqədar maraqlı mülahizələrilə bağlıdır. Biz də bu yazımızda məhz həmin qadın obrazlarından söhbət açacaq, yazıçının qadın məsələləri ilə bağlı fikirlərinə nəzər salmağa cəhd edəcəyik.
Azərbaycan ədəbiyyatnda yadda qalan, mərd, qəhrəman, sədaqətli, mənən təmiz və saf, oxucu rəğbətini qazanmış yüzlərlə qadın obrazları yaradılmış, bir sıra yazıçılarımzın yaradıcılığının gender mənzərəsi işıqlandırılmışdır. Xalq yazıçısı Anarın da çoxşaxəli yaradıcılığı qadın problemlərinin tədqiqi üçün zəngin material verir. İllər keçdikcə və zaman dəyişdikcə müxtəlif məsələlərə ictimai baxış da dəyişir. Possovet məkanında qeyri-obyektiv qiymətləndirilmiş bir sıra məsələlərə yenidən baxmaq, onları milli dəyərlər nöqteyi-nəzərindən qiymətləndirmək vacibdir.
Hələ 1960-cı ildə «Azərbaycan» jurnalında çap olunmuş «Keçən ilin son gecəsi» adlı ilk hekayəsinin mövzusunun həyatiliyi Anarın müvəffəqiyyətinin əsas səbəbi oldu. Real həyat səhnələrinin yüksək bədii təsviri və ən əsası analıq hisslərinin bütün çalarları ilə mükəmməl süslənmiş azərbaycanlı qadını – Həmidə xanım obrazı sevildi. Əsər ədibin dramaturgiya sahəsində ilk qələm təcrübəsi olmasına baxmayaraq, müəllifinə geniş şöhrət qazandırdı. Əsərin baş qəhrəmanı Həmidə xanım əri öldükdən sonra dul qalmış, öz analıq borcunu ləyaqətlə yerinə yetirərək dörd övlad böyütmüşdür. Anar Azərbaycan qadınına xas olan qayğıkeşlik, səbr və təmkinlə övladlarının cəfasını çəkən, analıq adına şərəf gətirən qadının bədii heykəlini ucalda bildi. Ananın mənəvi dünyasının zənginliyini, onun poçtalyonla söhbətində daha qabarıq şəkildə hiss edirsən.
Anar sonrakı yaradıcılıq nümunələrində də maraqlı qadın obrazları silsiləsini davam etdirir. Yazıçı bədii-fəlsəfi düşüncələrinin labirintlərində onlarla müxtəlif xarakterli qadın obrazlarına canlı həyat verərək oxucularına təqdim edir: «Asılqanda işləyən qadının söhbəti», «Şəhərin yay günləri», «Mən, sən, o və telefon», «Gürcü familiyası», «Gün keçdi», «Təhminə və Zaur», «Dantenin yubileyi», «Ağ liman» və s.
«Exo» qəzetinin virtual mühitdə keçirdiyi İnternet-forumunun növbəti qonağı – Azərbaycanın Xalq yazıçısı, Dövlət mükafatı laureatı, görkəmli ictimai-siyasi xadim, Yazıçılar Birliyinin sədri Anar olmuşdur. (29 may, 2002). Forumun gedişini izləyərkən o zaman diqqətimi çəkən bir neçə məqam bu stenoqramın İnternet ünvanına bir daha müraciət etməyimə səbəb oldu.
Forumda oxucuların müxtəlif suallarını vətəndaş səmimiyyəti ilə cavablandıran yazıçının bölüşdüyü fikirləri, söylədiyi mülahizələri, gəldiyi qənaətləri «Yazıçı və Xalq» ünsiyyətinin gözəl nümunəsidir. Diqqəti çəkən mükalimələrin birində N. adlı bir Azərbaycanlı xanım yazıçıya belə müraciət edirdi: «Mən Sizin əsərləri mütaliə etməyi çox sevirəm və daha çox da Sizin valideynlərinizin, xüsusitlə Nigar Rəfibəylinin pərəstişkarıyam. Mən bir azərbaycanlı kimi sizinlə fəxr edirəm. Kaş sizin kimi ziyalılarımız çox olaydı. Anar müəllim Siz «Mədəniyyətin səviyyəsi qadına münasibətlə ölçülür» deyimi ilə razılaşırsınızmı?».
Yazıçı Anarın sadə və səmimi cavabı belə idi: Əziz N. xanım mənim və valideynlərim haqqında söylədiyiniz xeyirxah sözlərə görə sağ olun... Sizin təqdim etdiyiniz bu fikirlə mən tamamilə razıyam və millətin mənəviyyatı və ziyalılığı ən çox qadına münasibətdə – hörmətdə, ehtiramda və minnətdarlıqda - özünü büruzə verir.
Digər bir azərbaycanlı xanım A.-nın isə sözlərində «Yazıçı-Xalq», daha doğrusu xalqın ən zərif duyumlu təbəqəsinin yazıçıya münasibətinin səmimi etirafını görürük: “Hörmətli Anar bəy! Bu nadir imkandan istifadə edərək “Beşmərtəbəli evin altıncı mərtəbəsi» əsərinə görə Sizə öz minnətdarlığımı bildirmək istəyirəm. Sizin bir çox əsərlərinizi oxumuşam, lakin bu romanı dönə-dönə oxumuşam. Baxmayaraq ki, 10 ildən artıqdır ki, mən vətəndə yaşamıram. Bu kitab həmişə gözümün önündədir. Azərbaycandan özümlə gətirdiyim ən qiymətli əşyalardan biri bu (ana dilimizdə) kitabdır. Sizin yaradıcılığınızı baxın belə sevirəm…”. Yenə yazıçı tərəfindən sadə bir cavab: “Əziz A. çox sağol! Belə sözləri oxuyanda və ya eşidəndə həyatını boş yerə sərf etmədiyini fikirləşib təəssüflənmirsən”.
Qadın tədqiqatçılardan T.Əzimovanın «Anar dramaturgiyasında psixologizm», F.Musayevanın «Anarın bədii nəsrində xarakter problemi», Z.İsmayılovanın «Anarın bədii əsərlərinin ekran təcəssümü», A.Məmmədovanın «XX əsrin 70-80-ci illərində rus və Azərbaycan nəsrində mənəviyyat axtarışları»nı (Anarın əsərləri əsasında), Türkiyə Cümhuriyyətinin tanınmış elm ocaqlarından biri olan Egey Universitetinin elm xadimi Ayşa Atay, Qazi Universitetinin Ədəbiyyat fakültəsinin Türk dili və ədəbiyyatı bölməsinin professoru Fatma Özkan və b. yazıçı Anarın yaradıcılığına həsr etdikləri maraqlı araşdırmaları, tədqiqat işlərini də göz önünə gətirdim.
Yazıçı Anarı oxucuya, jurnalistə, tədqiqatçıya, müxtəlif peşə sahiblərinə, hətta evdar qadınlara sevdirən nədir? Yazıçının şəxsiyyətimi, yazıçı təxəyyülünün sevgisi ilə süslənmiş, qadın obrazlarımı? Və ya bir xalqın, bir millətin mədəni tarixi köklərindən, el adət-ənənlərindən qaynaqlanaraq, zaman meridianlarında əbədiləşmiş, ədibin yaradıcılıq üfüqlərindən boylanan neçə-neçə bədii obrazlara qovuşmuş və qovuşacaq əsrimizin, keçmişimizin, gələcəyimizin ilham pərisi olan qadınlara - anaya, sevgiliyə, bacıya, silahdaşa mehriban münasibətidirmi? Bəlkə bu Anar əsərlərinin süjetlərindəki dərinlik, sirlilik, gözə görünməzlik arxasından duyulan, sevilən insan xarakterləridir? Bu problemi anlamaq, hiss etmək üçün yazıçının müasir yüklü yaradıcılıq nümunələrinə nəzər saldıq, bu məhəbbətin, ehtiramın, yüksək milli mənəviyyatın köklərini Anar əsərlərinin gender mənzərəsində axtarmalı olduq. Və sözün əsil mənasında, elə ilk yaradıcılıq nümunələrindən başlayaraq qarşımızda əsrarəngiz bir qadın dünyası, qadına olan ehtiramın, ləyaqətin, sevginin və qayğının əsrarəngiz qalereyasını canlandırdı…
… «O müasir qızdı. Saçları gödək, danışıq tərzi, düşünüş tərzi, yaşayış tərzi müasir. Zövqü müasir, gülüşü müasir, şüuru müasir, geyimi müasir. Amma indi o qədim bir rəqs oynayırdı. Qədim bir Qarabağ rəqsi. Onun oyununda qəribə bir ahəng vardı. Sümüklərinin, əzələlərinin plastikası iləmi, üzündəki ifadənin işvəkarlığı iləmi, hərəkətlərinin şirin, naz qəmzəsi iləmi, deyə bilmərəm, amma nə iləsə bu rəqs xəyalımda heç bir vaxt görmədiyim keçmişləri, çox qabaqlar yaşamış gəlinlərimizi, qızlarımızı canlandırdı. Heç bir vaxt kişi üzünə çıxmayan, kişi nəzəriylə oxşanmayan, sığallanmayan, qanadlanmayan gəlin-qızların qədim həsrəti bu axşam kişilər-gənclər içində rəqs edən müasir qadının bütün hərəkətlərinə, bütün varlığına aşılanmışdı. Bu gün kişilər içində rəqs edən bu qız sanki əsrlərlə qara çadralar altında boğulan qadınlıq hissinin ən kövrək, ən xəfif, ən incə gizlinlərindən, sirlərindən, intizarlarından danışırdı…».
Bu, 23 yaşlı Anarın ilk qələm nümunələrindən biri olan «Taksi və vaxt» hekayəsinin qəhrəmanı Nərgizin təsviridir. Anarın gənc Nərgiz obrazına münasibətini ifadə edən düşüncələrilə tanış olan oxucu demokratik dəyərlərdən danışdığımız müasir zəmanəmizdə eyni baxışla gənc qızlarımızı müşahidə edib, gəldiyi qənaətləri müqayisə edə bilər. Əlbəttə, ifrat açıqlıqla müşaiyət olunan və bəzən ikrah doğuran sərbəstlik istisna olunmaqla. Burada xüsusi cəhət yazıçının dünyaya baxışlarının qocalmayıb, müasir zamanla səsləşməsi, estetik gözəlliyi tarixin, fəlsəfi anlamın, nəhayət qadın azadlığının dəyərləndirildiyi müasir cəmiyyətin fonunda əks etdirməsidir. Düzdür, əsərin psixoloji gərginliyi Nərgizə yox, onun simasında gəncliyinin məhəbbətini zaman məkanından gedən taksidə itirmiş, «nə qadın o qadındı, nə mən o vaxtkı «məndim» - deyə düşünən bir yaşlı kişinin dostunun qızına - Nərgizə olan eşq, əzab, intizar, səadət və ona qovuşmaq arzusu ilə çulğanmış mənəvi dünyasının milli mənəvi, mədəni dəyərlər kontekstində təqdiminə aiddir.
Lakin söhbət Anarın kiçik bir epizodda oxucusuna bir dünya yaşatmaq və düşündürmək məharətindən, ən əsası isə Azərbaycan qadını, qızı anlamına münasibətdə onun mənəvi dünyasını bəzəyən Anara, Rəsul Rza ailəsinə mənsub məhəbbətlə cilalanmış ehtiramından gedir.
Yazıçının bu zaman məsafəsindəki təxəyyül sehrinin müasirliyə qovuşması mənzərəsini şərh edən Rahid Ulusel yazır: «Azərbaycan nəsrində Anar şüuraltı psixologiyanın dərinliklərini belə inadla araması ilə milli bəddi düşüncəmizi çağdaş sorulara urcah edir». Gəncliyində sevdiyi qadını boş fəlsəfi düşüncələrinə görə itirən qəhrəman, itirilmiş səadətinin yeni təcəssümü olan Nərgizin xəyalı ilə yaşamağa üstünlük verir.
«Bayram həsrətində» hekayəsinin qəhrəmanı yeniyetmə qız Gülarənin gözləri gülür. Nədir bu sevinc? Gənc qızın könlündə təlatüm yaradan ilk bahar ətirli məhəbbət mehi və bu məhəbbətin hələ açıqlanmamış duyğularının səs tellərinə çökmüş cəsarətsiz titrəyişi. Qonşu bəstəkar oğlanın diqqətini hiss etmək arzusundan doğan məhəbbət romantikasının ilk həyəcanları. Anasına qonşu oğlan haqda: «…Yuxarıda dayanıb… Əlində bir dəstə gül vardı. Mən həyətə girəndə düz qabağıma atdı.. Bilmirəm bəlkə də əlindən düşüb. Güllər düz qarşıma səpələndi…» - deyərək qonşu oğlanın atdığı bu güllərin ona aid olmasını çox istəyən, hələ sadəlövh, uşaq qəlbli Gülarənin bu kiçik məhəbbət sevncinin səbəbi millətindən, irqindən, dilindən asılı olmayaraq bu hekayəni mütaliə edəcək hər bir anaya, qadına,qıza tanışdır. Anarın təhkiyəsində Gülarənin ilk baxışda bu adi və sadə görünən ilk məhəbbət təması yazıçının həyat reallıqlarına, insanın pisixoloji aləminə, xüsusilə gənc qızın, qadının varlıq dünyasının fəlsəfəsinə varmasının ali zirvəsidir. Yazıçı burada hisslərin təsvirinə geniş yer verməsə də hekayədən təəssüratlanmamaq mümkün deyil. Sanki hekayəni oxumursan, Gülarə ilə yanaşı yaşayır, onu nəvazişlə könlünü almaq istəyən anaya çevrilirsən, və ya nə zamansa Gülarə yaşda yaşadığın sadəlövh hisslərinin şirin xatirələrinə dalırsan.
«Dəmir tutqac da Xədicənin əlindən düz Faiqin başına düşüb. Az qalıb uşağın başı yarılsın…. Gör yazıq uşağın başına necə bərk dəyib ki,əlindəki gülləri də töküb həyətə». – xəbərini eşidən «Gülarə başını mizin üzərinə qoydu, için-için ağladı…». Dilşad xalanın bu danışığını eşidəndən sonra ilk məhhəbbət arzularında yanıldığını görən Gülarənin könlünü ovutmaq üçün sanki hekayənin bitdiyinə təəssüflənir, təsvir olunan hadisənin reallığına qovuşmaq istəyində bulunursan.
Gülarə və Nərgiz Anarın orijinal təhkiyə tərzinin sehrindən, sadə, real həyat mənzərələri yaratmaq sənətkarlığından doğmuş, adi insani duyğuların bədii cazibəsi ilə süslənmiş diqqət çəkən obrazlarıdır. Bu obrazlar hələ çox yeniyetmə, saf, zərif müasir Azərbaycan qızlarıdır.
Anarda qəribə bir tərzdə gözə görünməyən qəhrəmanlarını belə oxucuya sevdirmək, ona maraq oyatmaq, oxucunu həyəcanda saxlamaq qabiliyyəti var.
«Sabah biz ayıq olacağıq» hekayəsində itirdiyi Kamilənin faciəsini yada salıb, sabahı ayıq açmaq qorxusunu yaşayan Zeynalın iztirablarından danışılır. Bu qadın obrazı Zeynalın sərxoş xatirələrindən boylanır. Əslində biz onu görmürük. Bu qadın Anarın zaman meridianlarında yox olmuşdur, yalnız Zeynalın itmiş faciəli dünyasının yaddaşından görünür. «Bütün problemlər necə də asan həll olunurmuş. Bir şüşə araq. Bir şüşə konyak, bir də çaxır. Vəssalam... Sonra isə Kamilə. Qurtarmaz gəzintilər…Bəxtiyarlıq. Tam bəxtiyarlıq. Doğrudur fırlanan binalar olmayacaqdı. Amma əvəzində Kamilə…»; «Nə isə yaddaşımın, ya ürəyimin, bilmirəm heç haramın harasındasa nə isə bir tikan batıb, bir az zoqquldayır, məni tamam bəxtiyar olmağa qoymur..». «…Kamilə…». «İndi zəng eləyəcəm və xoşbəxt olacayıq. Bəxtiyar olmaq necə də asan imiş…».
-Alo, sizsiz Mələk xala. Salam əleyküm. Zeynaldır. Kamiləni olar?
-Dəstək sükuta qərq olur. Sonra Mələk xala titrək bir səslə:
- Dəli olmusan Zeynal? –deyir.
- Niyə dəli olmuşam Mələk xala, Kamiləni istəyirəm, Kamiləni, Kamiləni, - deyə mən həsrətlə bağırdım. – Neyləyim axı, neyləyim?
Bədbəxt qadın sonsuz bir iniltiylə:
- Kamiləni qoruya bilmədin, biçarə – deyə hönkürür – qara torpaqlara verdin.
-Bilirəm – deyirəm. – Mələk xala, bilirəm. Məni bağışla, sərxoşam. Amma sabah ayıq olacam….».
Bəlkə Zeynal sabah ayıq olacaq ki, bir daha öz görüşləri ilə ona səadət, bəxtəvərlik dolu günlər bəxş etmiş Kamilə yoxluğunun ağrısını vicdan yükündən xilas ola bilsin.
Beləcə əsərdən əsərə Anar müəllimin ədəbi düşüncələr labirintlərində dünyanın ən zərif və qəribə məxluqu olan qadın tiplərinin qalereyasına baş vurur, onların hiss və həyəcanlarından yan keçə bilmirsən. Zaman məchulluğunda telefon dəstəyini dinləyib özü də hiss etmədən qarşısındakının məhəbbət dolu nəfəsini rabitə tellərində soraqlamağın intizarında olan Mədinənin («Mən sən, o və telefon»), gəncliyin saf məhəbbətini qoyub getdiyi Bakının küçələrinə çökmüş xatirələrində axtaran Əsmərin («Gürcü familiyası»), arabir deyingənliyi ilə ərini bezdirən, Feyzulla Kəbirlinskini pərtliyini bir qadın duyumu ilə metronu görmək arzusunun sevinci ilə əvəz edən Həcər «Dantenin yubileyi») və s. və i. nəhayət Təhmin ə(«Beş mərtəbəli evin altıncı mərtəbəsi»)… Azərbaycan qadının tarixlərdən, ideoloji aşırımlardan keçən mənəvi siması, taleyi, ləyaqəti, dəyanəti, səadəti, faciəsi, fədakarlığı, qayğıkeşliyi və s. ədibin yaradıcılıq üfüqlərindəki mövzuların mərkəzində durur.
«Gün keçdi» əsərindəki Əsmər obrazını yada salaq. İncə məhəbbət duyğuları, qadın səmimiyyəti, zərif insani hisslər nə qədər sənətkar duyumu ilə təsvir olunmuşdur. Bu səbəbdəndir ki, Əsmər heç vaxt unudulmur, oxucularını öz romantik xatirələrinin ağuşuna alaraq həyəcanlandırır və düşündürür.
İstər dünya ədəbiyyatında, istərsə də bizim söz sənətimizdə məhəbbətə aid yüzlərlə, minlərlə bədii əsərlər yaradılmışdır. Lakin Anarın canlandırdığı Əsmərin də, Təhminənin də məhəbbəti, heç kimin məhəbbətinə bənzəmir, o çox orijinal və qüvvətlidir, insanlarda yüksək əxlaqi keyfiyyətlər aşılamağı, həyat hadisələrinə özünəməxsus tərzdə aydın və səmimi baxış tərbiyə etməyi bacarır. Bu mövzu həcmindən, janrından asılı olmayaraq əsərdən-əsərə yaşayan Azərbaycan qadını mövzusu Təhminə simasının çılğınlığına qədər yaşayıb vaxtilə müzakirə meydanına çevrilmiş «Təhminə və Zaur» münasibəti bu günə qədər də aktual qalır. Fikrimizi təsdiq etmək üçün bu ətrafda ötən ilin sonunda www.day.az səhifəsində Anarla müsahibənin bir məqamına da diqqət edək:
Müxbirin : - Xahiş edirəm deyəsiz Təhminə həqiqətən də Spartakın məşuqəsi idi ya yox? Bəlkə o sadəcə Təhminəni maşınında deyək ki, aeroporta aparırdı.? Sualına Anarın «Ola bilər» cavabında gizlənən bədii məchulluq əslində yazıçının özünə aydındır. Bu bədii reallığa qovuşmuş həqiqətdir. Bu aydınlıq Təhminənin sözlərində yaşamaqdadır: «dünyada bir həqiqət, bircə həqiqət var – qəlbin həqiqəti və səadət, xoşbəxtlik də elə budur, vallah… Bax, bu axşam var dünyada, bu meşə var, quşlar oxuyurdu bu meşədə, sən varsan, mən varam, bir-birimizi sevirik, bir yerdə olanda bəxtiyar oluruq, - budur bax həqiqət və bundan başqa heç bir ayrı həqiqət yoxdur». Və yaxud ««… insanın öz daxili əxlaqı olmalıdır və əgər bu əxlaq varsa, insan öz daxili əxlaqına sadiqdirsə, bütün zahiri şeylərin heç bir əhəmiyyəti yoxdur».
Bu da çox maraqlı faktdır ki, yazıçının qızı Günel Təhminənin «gündəliklərini» tapıb «Altıncı» adı ilə nəşr etdirib.
Nəhayət daha maraqlı olan... Bu günlərdə “Ədəbiyyat qəzeti” Xalq yazıçısı Anarın “Təhminənin son sirri” adlı hekayəsini dərc etdi. Spartakın etirafını dinləyən Zaur “pillə-pillə beşmərtəbəli binanın altıncı mərtəbəsinə qalxırdı... qılxırdımı... enirdimi... “Əski personajlarımla vida hekayəsinə sözardı” yazan Anarın qadın qəhrəmanlarının oxucuların yaddaşında nəinki əbədiləşdiyinin, yenidən narahat dünyanın narahat problemlərinə qayıdaraq yaşadığının, düşündürdüyünün şahidi oluruq.
Məhz bir yazıçı kimi bu bənzərsizliyi Anarı oxucularına daha çox sevdirir. Bəzən əsərləri ətrafında cərəyan edən ədəbi mübahisələr, ziddiyətli mülahizələrə baxmayaraq ədəbiyyat üfüqlərində işığını, parıltısını itirmir, yazıçı-xalq səmimiyyətini davam etdirir.
Bu gün Xalq yazıçısı Anar ömrünün 85-ci baharına qədəm qoyur. Bu baharın qədəmləri uğurlu olsun, Anar dünyasını yeni-yeni yaşıllıqlarla bəzəsin, Anar düşüncələrinin xəyalına dalaq, Anar sədasını eşidək, Anar əsərlərinin sehrinə düşək…
«Qəlblə ağıl yaşıd olmur. Ağlımın yüz yaşı var, qəlbim on səkkiz yaşındadır» - söylələyən Anar müəllimə on səkkiz yaşın qəlb gözəlliyi ilə yüz yaşının da müdirikliyinə qovuşmasını arzu edirik.
Zakirə Əliyeva
filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
